هیچ چیز با طعم سبزیجاتی که خودتان پرورش می‌دهید قابل مقایسه نخواهد بود. برخلاف اکثر سبزیجات، قارچ‌ها به خوبی در داخل خانه رشد می‌کنند. زیرا طبیعت آنها به گونه‌ای است که در محیط‌های خنک، تاریک و مرطوب به خوبی رشد می‌کنند؛ اما رشد آنها در خارج از خانه به دلیل شرایط ناسازگار ممکن است که حدود سه سال طول بکشد. بهترین مکان برای پرورش قارچ در خانه زیرزمین یا داخل کابینت است که در معرض نور خورشید قرار نگیرد. بدین ترتیب حتی افرادی که در آپارتمان زندگی می‌کنند و فضای محدودی دارند هم می‌توانند قارچ پرورش دهند. در این مقاله از مجله سبز منظر با ما همراه باشید تا مراحل پرورش قارچ در منزل را با هم بررسی کنیم.

پرورش قارچ در منزل

تقریباً هر نوع قارچی می‌تواند در داخل خانه پرورش داده شود، اما رشد آنها نسبت به شرایط محیطی متفاوت خواهد بود. از جمله قارچ‌های خوراکی که می‌توانید در خانه آنها را پرورش دهید عبارتند از:

قارچ دکمه ای

یکی از پرطرفدارترین انواع قارچ خوراکی که اکثر ما از آن در سوپ، سالاد و پیتزا استفاده می‌کنیم قارچ دکمه‌ای است. این نوع قارچ ملایم‌ترین طعم را در بین دیگر انواع آن داشته و تقریباً می‌توان گفت که از طعم کمتری برخوردار است.

قارچ پورتوبلو

این قارچ که با نام چترباز نیز شناخته می‌شود معمولاً در تهیه سس استفاده شده و جایگزین مناسبی برای گوشت خواهد بود. پس از پرورش قارچ در منزل بافت گوشتی این قارچ به شما این امکان را می‌دهد که از آن به جای نان همبرگر و یا به صورت شکم پر استفاده کنید.

قارچ شیتاکه

این قارچ که به جنگل سیاه نیز معروف است در گذشته در جنگل ها پیدا می‌شد؛ اما امروزه آن را کشت می‌کنند. اگر این قارچ را به صورت تازه تهیه کنید، متوجه عطر و بوی جنگل خواهید شد که باعث می‌شود پس از پخت طعمی دودی خاکی به غذا بدهد. از این قارچ معمولاً در طب سنتی برای خواص دارویی استفاده می‌شود.

قارچ صدفی

این قارچ را با نام بال فرشته نیز می‌شناسند و ممکن است در جنگل کنار درخت‌ها آن را دیده باشید. اما به صورت معمول به عنوان خوراکی در مغازه‌ها پرورش داده شده و به فروش می‌رسند. طعم قارچ صدفی کمی تلخ بوده که پس از پخت طعم لذیذی پیدا می‌کند. اکثر کشورهای ژاپنی و چینی از این قارچ در سوپ و همراه با سیب زمینی به عنوان جایگزینی برای گوشت استفاده می کنند. قارچ صدفی خواص درمانی بسیار زیادی داشته که ناشی از مواد معدنی بسیاریست که در ترکیبات آن وجود دارد.

قارچ کرمینی

قارچ کرمینی یا کرمینو در واقع یک بیبی پورتوبلو است که تیره‌تر، سفت‌تر و طعم‌دارتر از قارچ دکمه‌ای است. برای داشتن و استفاده مداوم از این خوراکی مقوی می‌توانید پرورش قارچ در منزل را شروع کنید.

قارچ انورکی

نوع خوراکی این قارچ دارای ساقه‌های بلندی است که کلاهک‌های کوچک سفیدی روی آن قرار دارند. این قارچ بسیار تند بوده و به صورت خام در کشورهای آسیایی مصرف می‌شود. و به صورت وحشی روی درخت گیلاس شاتوت و خرمالو نیز رشد می‌کند.

نکات مهم قبل از شروع پرورش قارچ در منزل

1. برخلاف بیشتر گیاهان که از قسمت دانه رشد می‌کنند، در زمان پرورش قارچ در منزل خواهید دید که قارچ‌ها از قسمت هاگ شروع به رشد می‌کنند.
2. وقتی هاگ قارچ با خاک یا محیط رشد مخلوط می‌شود ماده‌ای سفید رنگ و به شکل ریشه به نام میسلیوم رشد می‌کند که روی سوبسترای قارچ رشد می‌کند.
3. بستر توصیه شده برای رشد قارچ مخلوطی از کمپوست و کود است.
4. اگر به جای خرید هاگ قارچ ترجیح می‌دهید که از کیت‌های پرورش آن استفاده کنید، از مراحل اولیه گذر کرده و مستقیم به مرحله ۳ بروید.

مراحل رشد و پرورش انواع قارچ خوراکی

ابزار و مواد لازم

• سینی کاشت
• تشک حرارتی
• هاگ قارچ
• مخلوط کود دامی، کمپوست، خاک گلدان
• دماسنج
• چاقوی تیز

مرحله اول پرورش قارچ در منزل: هاگ را به محیط رشد اضافه کنید

اولین مرحله برای پرورش قارچ در منزل تنظیم بستر یا محیط رشد آن است. برای این کار یک سینی کاشت با ابعاد ۱۴ در ۱۶ و عمق ۶ سانت تهیه کنید. این سینی می‌تواند از جنس چوب، پلاستیک یا فلز ساخته شده باشد. برای شروع کار سینی را با مخلوطی از کمپوست و کود پر کنید. به گونه‌ای که یک سانتیمتر از فضای بالای سینی خالی بماند. سپس هاگ‌ها را روی آن پخش کنید.

برای این که در نهایت بهترین نتیجه را از پرورش قارچ  بگیرید، سعی کنید در طول تمامی مراحل شرایط را استریل نگه داشته تا قارچ‌ها از ورود کپک به بستر در امان باشد. برای مثال قبل از شروع به کار حتماً دست‌های خود را کاملاً تمیز بشویید و سایر ابزارها را استریل کنید.

مرحله دوم پرورش قارچ در منزل: خاک را مرطوب نگه دارید

قارچ‌ها در محیط‌های مرطوب رشد خوبی خواهند داشت. بنابراین یک یا دو بار در روز روی آن آب اسپری کنید. همچنین می‌توانید حوله‌ای مرطوب را روی آن قرار دهید.

مرحله سوم پرورش قارچ در منزل: دمای محیط را تنظیم کنید

دقت داشته باشید که در 3 هفته اول پرورش قارچ در منزل دمای خاک باید چیزی حدود ۷۰ درجه سانتیگراد باشد تا هاگ‌ها بتوانند رشد کنند. این کار را می‌توانید با قرار دادن سینی در فضای گرم‌تر خانه انجام دهید. یا می‌توانید آن را روی تشک‌های حرارتی قرار دهید. (هنگام خرید تشک‌های حرارتی نوعی را انتخاب کنید که دارای کنترل دقیق دما باشد). سپس آن را زیر سینی قرار داده و مطمئن باشید که دمای خاک بیشتر از ۷۰ درجه نباشد، زیرا هاگ‌ها از بین می روند.

مرحله چهارم پرورش قارچ در منزل: کاهش دادن دمای خاک

پس از گذشت سه هفته ریشه‌های سفید مانندی در روی خاک ظاهر می‌شود. وقتی تمام سینی با این ریشه‌ها پوشانده شد زمان کاهش دما است. بنابراین دمای خاک را بین ۵۵ تا ۶۰ درجه کاهش دهید. برای انجام این کار تشک حرارتی را از زیر سینی برداشته و روی آن را به اندازه یک سانتی متر با خاک گلدان بپوشانید. دقت داشته باشید که بسیاری از سبزیجات در تابستان رشد بهتری خواهند داشت، اما پرورش قارچ در منزل یک پروژه زمستانی است. زیرا این نوع سبزیجات نیمی از رشد خود را در دمای سرد سپری می‌کنند.

پس از گذشت چند روز در این دما، قارچ‌های ریزی که به پریموردیا معروف هستند شروع به جوانه زدن از درون خاک می‌کنند.

مرحله پنجم پرورش قارچ در منزل: برداشت قارچ ها

قارچ‌های دکمه‌ای معمولاً بعد از ۳ الی ۴ هفته به طور کامل رشد می‌کنند. اما برای آنکه از رشد کامله قارچ‌هایی که در منزل پرورش می‌دهید مطمئن باشید بهتر است به کلاهک آنها توجه کنید. اگر کلاهک‌ها کاملاً باز شده و از ساقه جدا شده باشند زمان برداشت آنها فرا رسیده است. اگر زمان بیشتری به رشد آنها بدهید؛ یا به عبارت دیگر اگر قارچ‌ها مدت زمان رشد طولانی‌تری داشته باشند از دسته قارچ‌های دکمه‌ای خارج شده و تبدیل به قارچ های کرمینی که قهوه‌ای‌تر هستند می‌شوند.

برای برداشت قارچ‌ها بهتر است از یک چاقوی تیز برای برش ساقه استفاده کنید. و به این نکته توجه داشته باشید که لازم نیست قارچ ها را از خاک بیرون بکشید. زیرا رشد آنها ممکن است در این فرآیند آسیب ببیند.

سخن پایانی

همانطور که خواندید پرورش قارچ در منزل فرایند دردسرسازی ندارد و به راحتی می‌توانید آنها را پرورش دهید. اگر قارچ‌ها به صورت روزانه برداشت شوند تقریباً ۶ ماه به طور مداوم رشد می‌کنند، زیرا هر قارچ کلاهک خود را آزاد کرده و تخم‌ریزی بیشتری صورت می‌گیرد. بدین ترتیب می‌توانید ۶ ماه به صورت مداوم محصولات خود را پرورش داده و استفاده کنید.